وجود خدا
مسئلهٔ وجود خداوند همواره به عنوان یکی از سرفصلهای مهم کاوشهای فلسفی مطرح بودهاست، و در طول تاریخ، فلاسفهٔ متعلق به مشربهای فکری مختلف، به بیان و سنجش استدلالهایی له یا علیه وجود خدا پرداختهاند.
🔹معنای عبارت «خداوند وجود دارد»
از گزارهٔ «خداوند وجود دارد» معانی متفاوتی ارائه شدهاست:
🔸خداوند دارای کیفیتی به نام وجود است. (تلقی سنتی)
🔸خداوند تنها واجب الوجود است و همهٔ موجودات دیگر ممکن الوجود بوده که وجودشان از وجود او نشات گرفته شدهاند. (تلقی ملاصدرا)
🔸چیزی وجود دارد که مصداقی برای تعریف خداوند باشد. (تلقی راسل)
🔹رویکردها در پاسخ به پرسش از وجود خدا
بر پایهٔ اینکه «خداوند وجود دارد» به چه معنا باشد، میتوانیم این پاسخها را انتظار داشته باشیم:
🔸خداوند وجود دارد، چون خدا کامل مطلق یا واجب الوجود است.(تلقی آنسلم و آقامحمدرضا قمشهای)
🔸خداوند وجود دارد، چون این ممکن موجود است. (تلقی ابن سینا)
🔸خداوند وجود دارد، چون اصل وجود موجود است. (تلقی ملاصدرا)
🔸خداوند وجود ندارد، چون مصداق تعریف خداوند شناخته نمیشود.(تلقی راسل)